Patent Ve Faydalı Model

Ülkemizde ve dünyada yenilik olarak kabul edilen ve sanayiye uygulanabilir olan buluşların sahiplerine 10 yıllığına buluşa söz konusu olan ürünün üretim ve pazarlama hakkının tanınmasına faydalı model adı verilmektedir. 

Geliştirilmiş olan yeni ürünlerin daha düşük maliyetle koruma altına alınabilmesi için buluş sahiplerinin başvurabileceği sistem faydalı modeli kapsamaktadır. Faydalı model sadece kimyasal maddeler ya da yöntemler dışında kalan patent için konu olabilecek, teknik gelişmeye açık bütün ürünler için geçerli kabul edilmektedir. Faydalı modelin başvurusu için ürünün yeni olması gerekmektedir. Yeni olmayan ürünler için faydalı model belgesi alınamamaktadır. Faydalı model belgesi alınmış ancak yeni olmayan ürünlere gelen itirazların ispatlanması sonucunda faydalı model belgesi iptal edilebilmektedir. 

Patent Nedir?

Tarım da dahil olmak üzere sanayi alanında spesifik bir sorunun çözümüne yönelik gerçekleştirilen buluşların üzerinde buluş sahiplerinin üretim, kullanım, satım ya da ithal etme haklarına patent hakkı denmektedir. Patent alınabilecek olan buluşların yenilikçi, sanayiye uygulanabilir olması ve tekniğin bilinmekte olan durumunun aşmayı sağlaması gerekmektedir. Buluşun yenilikçi olabilmesi için başvuru gerçekleştirilmeden önce bir başkası tarafından yazılı, sözlü veya uygulamalı olarak açıklanmammış olması gerekmektedir. Buluşun kuramsal değil pratik olarak sanayi alanlarında kullanılabilir olması ise uygulanabilirlik özelliğini betimlemektedir. Buluşun gerçekleştiği alanda uzmanlaşmış herhangi bir kişinin kolay bir şekilde düşünerek uygulamaya koyamayacağı ise tekniğim bilinmekte olan durumunu aşma özelliğini belirtmektedir. Bir buluşa patent alınabilmesi için buluşun bu üç kriteri de yerine getirmesi gerekmektedir. Buluşun patentinin alınması ile bu buluşun hakları patenti alan kişinin olmaktadır. 

Faydalı Model Tescili

Bir buluş için patent almak oldukça uzun bir süreçtir. Bu süreç tamamlanana kadar buluşu gerçekleştiren kişinin haklarını koruyabilmesi için faydalı model tescili gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bu tescilin gerçekleştirilebilmesi için öncelikle uzman bir patent vekili tarafından ön araştırma gerçekleştirilmektedir. Araştırma raporu ile buluşun tescil edilebilir olup olmadığına karar verilmektedir. Raporun sonucunda başvuruya devam kararının çıkması üzerine başvuru sahibinin 3 ay içerisinde inceleme raporu talep etmektedir. Başvurunun üzerinden 18 ay geçtikten sonra başvuru sahibinin yayım başvurusunda bulunmaktadır. Yayımdan sonra üçüncü taraflar başvurusu gerçekleştirilen buluşa faydalı model tescili verilip verilemeyeceğine dair görüşlerini sumaktadır. Tüm bu işlemlerin sona ermesi ile beraber buluş faydalı model belgesi almaya hak kazanmaktadır ve faydalı model belgesi düzenlenmektedir.  

Patent Başvurusu

Ülkemizde patent başvuruları eski adıyla Türk Patent Enstitüsü olarak bilinen Türk Patent ve Marka Kurumuna gerçekleştirilmektedir. Başvuru sonrasında başvuruya konu olan buluş incelenmektedir. Bu noktada değişiklik yapılması gereken durumlar bildirilmektedir. Gereken değişikliklerin 2 ay sürede yapılması gerekmektedir. Sonrasında 12 ay içerisinde başvuru sahibinin araştırma ücretini ödeyerek Araştırma Talep formunu fiziksel ya da internetten sunması gerekmektedir. Bu süre içerisinde form sunulmadığında başvuru geri çekilmiş sayılmaktadır. Buluşun patent alıp almayacağı ilk olarak araştırma raporunda yer almaktadır. Burada ürüne en yakın diğer ürünler incelenmektedir. Başvurunun devam etmesi durumunda ise raporun bildiriminden takiben 3 ay içerisinde inceleme raporu için başvuruda bulunulması gerekmektedir. Başvurudan sonra buluş her ay düzenlenen Patent Bültenin yayımlanmaktadır. Bu yaklaşık başvurudan 18 ay sonra gerçekleşmektedir. Yayım süresince herhangi bir itiraz da bulunulmadığı takdirde talep üzerine inceleme raporu hazırlanmaktadır. Hazırlanan inceleme raporu sonucunda buluşa patent verilme nedenleri açıklanmaktadır ve rapor başvuru sahibine iletilmektedir. Raporun sonuçlanması sonrasında patent ücretinin yatırılması ile beraber patent belgesi düzenlenmektedir ve başvuru sahibi buluş üzerinde önemli haklara sahip olmaktadır.